Қазақстандықтар жұмыс қалай таңдайды?

OLX “OLX жұмыс” айдарының сұраныстарына талдау жасап, қандай мамандықтар жоғары сұраныста және қандай жұмысты адамдарды көбінесе қызықтыратынын анықтадық. 

 OLX деректерге сүйене отырып, жұмыс берушілер мен іздеушілер қызықтыратын топ-10  мамандық тізімін жасады. Жалақы бойынша деректер бір жылдық орта мәнді ескере отырып есептелген. 

Сатушылар еңбек нарығында жоғары сұранысқа екені анықталды, орта есеппен 100 000 теңге айлық жалақы сұрайтыны да белгілі болды. Екінші орында 100 000 теңге айлық алатын қызметкерлер (көк жағалылар). Үшінші орында жүргізушілер, олардың айлық жалақысы 150 000 теңге құрайды.

Аспаздар, даяшылар, әкімшілер, менеджерлер, операторлар және кассирлер тізімді жалғастырады. Менеджерлер жалақысы 140 000 теңге құрайды және бұл ең жоғары айлықтардың бірі. Операторлар, әкімшілер және даяшыларға салыстырмалы түрде бірдей жалақы ұсынылған, жылдық орта есеппен 120 000 теңге құрайды. Аспаздар 110 000 теңге, кассирлер мен әртүрлі жұмыс атқарушылар 100 000 теңге шамасында алады. 

Жұмыс іздеушілер OLX рейтингіндегі жалақысы ең жоғары жүргізуші вакансиясын қарастырады. Көбінесе жұмыс іздеушілер белгілі бір мамандық бойынша сұраныс жасамайды, сондықтан барлық вакансияларды қарастырады. Жоғары сұранысқа ие сұраныстар үштігін сатушы вакансиясы тамамдады. 

140 000 мың жалақы сұранысы бар қызметкерлер төртінші орында орналасты, алайда, бұл жұмыс берушілер ұсына сай келмейді. Жұмыс іздеушілер ұсыныстан көбірек күтетін болып көрінеді. 

Тізімнің соңында әкімшілер, аспаздар, операторлар, даяшылар орналасты. OLX деректеріне сүйене отырып, әкімшілер мен операторлар да жоғары жалақы алуды күтетіні анықталды. 

Вакансиялардың кейбірі OLX пайдаланушылары арасында жоғары сұранысқа ие болғандықтан, нарықта бәсекелестік тудырады. Сол себепті, олардың қаржылық шарттары да өзгереді. Осылайша, жарты жыл ішінде айлықтар өзгерді: 

• Сатушы ー жалақы 10 000 теңгеге өсті; 
• Жұмысшы ー 100 000 теңгеден 140 000 теңгеге жетті; 
• Аспаздар жалақысы 120 000 шамасында қалды; 
• Жүргізушілер, даяшылар және менеджерлер  150 000 теңге алады; 
• Әкімшілер жалақысы 150 000 теңге шегіне жетіп, 140 000 теңгеге түсті; 
• Операторлар жалақысы 10 000 теңгеге өсіп, қайта 130 000  теңге шегіне келді; 
• Кеңесші жалақысы 130 000 – 150 000 арасында сақталып тұр; 
• Кассирлер жалақысы  шамамен 15 000 теңгеге өсті. 

Әдетте, сұранысқа жоғары мамандықтар жалақысы жоғары болады. Қызметкерлер уақыт келе өз артықшылықтарын түсініп, жұмыс ауыстырғанда төмен жалақыға келіспейді. Осылайша нарықтағы жағдай тепе-теңдікке келеді. Мысалы, жүргізушілер сұранысы мен ұсыныс жарты жыл бойы бір-біріне сәйкес болып келді. Құнды қызметкерлерден айырылып қалмау үшін жұмыс берушілер бәсекелестер ұсынып отырған вакансияларды бақылап отыру керек. Ақырында таңдау жасайтын жұмыс берушілер емес, мамандар.