Банктік карталар алаяқтығы

Банктік алаяқтық бүкіл әлемде үлкен проблема болып табылады және мұндай алаяқтық әрекеттердің шығыны миллиардтаған долларды құрайды. Банктік алаяқтықтың кейбір кең таралған түрлеріне фишинг, карталар скиммингі, шот-фактураны алу және банкомат алаяқтықтары жатады. 5 жалпы схема және оларға төтеп беру жолдары туралы толығырақ осы  мақалада айтылды.

Қаржылық ұйымдар, үкімет және құқық қорғау органдары мұндай қылмыстардың алдын алу және азайту үшін үнемі жұмыс істейді, бірақ олардың схемалары мен әдістері күрделеніп, әлі де адамдарды алдайды.

Жеке және қаржылық ақпаратқа мұқият болғаныңыз жөн.

Банк карточкалары алаяқтардың нысанына айналған, бұл басқа адамдардың банк  картасын рұқсатсыз пайдалануы нәтижесінде пайда болатын алаяқтықтың ең көп таралған түрінің бірі. Ол интернет арқылы, картадан ақпаратты физикалық көшіру арқылы немесе банк шотын бұзу нәтижесінде жүзеге асады.

• Банк карталарын алаяқтықтың ең көп таралған әдістерінің бірі-интернеттегі алаяқтық. Зиянкестер сіздің картаңыздағы ақпаратты онлайн сатып алу үшін пайдаланады. Мұндай алаяқтықтан қорғану үшін сертификатталған сауда веб-сайттарын пайдалану және жеке немесе банк деректеін енгізбес бұрын әрқашан URL-мекен жайын тексеру маңызды.
• Карта деректтерін физикалық көшіру кең тараған алаяқтық түрі. Әдетте алаяқтар картаңыздың суретін немесе картадан ақпаратты көшіруге арналған арнайы құрылғы пайдаланады.
• Банк шотын бұзу да алақтар кеңінен қолданатын әдістердің бірі. Бұндай жағдайда алаяқтар телефон немесе компьютеріңізді бұзып, банк шотына кіреді.

Кибералаяқтардың құрбаны болмау үшін:

1. Сандардан, әріптерден және арнайы таңбалардан құрылған күрделі және болжанбауға қиын құпия сөздерді қолданыңыз. Әр түрлі есептік жазбалар үшін бірдей құпия сөздерді пайдаланбаңыз.
2. Егер сіздің банкіңіз мүмкіндік берсе, екі факторлы аутентификацияны қосыңыз. Бұл сіздің пайдаланушы атыңыз бен пароліңізді ғана емес, сонымен қатар телефон немесе электрондық пошта арқылы алатын қосымша кодты енгізуді қажет ететін қосымша қауіпсіздік деңгейі.
3. Интернеттегі шот нөмірлері, құпиясөздер және несие карталарының нөмірлері сияқты жеке деректерді беруден сақ болыңыз. Деректеріңізді күдікті веб-сайттарға енгізбеңіз және банктік деректеріңізді қажет ететін хаттарға жауап бермеңіз.
4. Электрондық хаттар мен хабарламалардағы белгісіз сілтемелерге өтпеңіз.
5. Компьютеріңіздің бағдарламалық жасақтамасын жаңартыңыз.
6. Антивирус пен Firewall орнатыңыз. Оны жаңартып отырыңыз. Бұл  компьютер мен жеке деректеріңізді вирустар мен басқа да зиянкес бағдарламалардан қорғайды.
7. Қоғамдық Wi-Fi қолданғанда сақтық танытыңыз.
8. Транзакциялар тарихын тексеріп жүріңіз.
9. Тексерілмеген күдікті қолданбалар мен бағдарламаларды орнатпаңыз.
10. Жеке деректеріңізді сұрайтын күдікті электронды хаттар мен хабарландыруларға жауап бермеңіз.

Картаңызды жоғалтан жағдайда,

1. Дереу банкіңіздің қолдау қызметіне хабарласып, картаңызды жоғалтқаныңызды хабарлаңыз. Банк картаңызды бұғаттап, оны қолдануға мүмкіндік бермейді. Банк қолданбасы орнатылған болса, картаңызды онлайн бұғаттай аласыз.
2. Банк шотыңызды тексеріңіз және рұқсат етілмеген транзакциялардың болмауын қамтамасыз ету үшін барлық транзакцияларды қадағалаңыз.
3. Егер жаңа транзакцияларды тапсаңыз, бұл туралы банкіңізге шұғыл түрде хабарлаңыз. Олар ұрланған қаражатты қайтаруға көмектеседі.
4. Сіздің шотыңыздағы кез-келген ерекше әрекеттер туралы банкке хабарлаңыз. Егер сіз күдікті нәрсені байқасаңыз, дереу банкіңізге хабарласыңыз және қаржылық активтеріңізді қорғау үшін қажетті шараларды қолданыңыз.
5. Ықтимал қауіпті дер кезінде алдын алсағыз, жаңа картаны шығартуға тапсырыс беріңіз. Банкке байланысты картаны шығарту бір минуттан бірнеше күнге дейін созылады.

Бұл сіздің банктік шотыңызды бұзудан қорғайтын негізгі қадамдар. Ешқандай қорғаныс 100% қауіпсіздікке кепілдік бермейтінін түсіну маңызды, сондықтан әрқашан сақ болу маңызды.