Бизиборд дамыту тақталары – бұл не және олар неге танымал?
Бизиборд дамыту тақталары – бұл не және олар неге танымал?
Балаларға арналған алғашқы ойыншықтар қандай болуы керек? Ата-аналардың көпшілігі былай деп жауап береді: қызықты, қауіпсіз, кішкентайлардың дамуына ықпал ететін. Бизиборд бұл критерийлерге ең жақсы сәйкес келетін ойын. Бизиборд дегеніміз не және ол не үшін қажет екенін білмейсіз бе? Содан кейін осы таңғажайып ойыншық туралы бәрін білу үшін мақаланы оқуды жалғастырыңыз.
Бизиборд дегеніміз не?
Соңғы жылдары бизибордтың үлкен танымалдылығына қарамастан, мұны бәрі біле бермейді. Егер Сіз «бизибордтың» қалай аударылатынын білсеңіз, бұл ойыншықтың не екенін түсіну өте жеңіл. Бұл атау busy board ағылшын сөзінен шыққан, «ойын-сауық тақтасы» дегенді білдіреді. Негізінде, бұл балаларға арналған дамыту тақтасы, ол сонымен бірге кішкентайлардың жалпы дамуы үшін ойын-сауық және сабақ болып табылады.
Ойын-сауықтың бұл түріне әлемдік танымалдылық салыстырмалы түрде жақында болса да, бизибордтар жаңа өнім емес. Баланың дамуына арналған алғашқы ойын тақтасы өткен ғасырдың басында – 1907 жылы құрылды. Бизиборд идеясының авторы – итальяндық дәрігер және ағартушы Мария Монтессори. Қазіргі заманғы модификацияда ойыншықтың көптеген нұсқалары болса да, жалпы дизайны мен идеясы автор ойлағандай болып қалды.
Стандартты бизиборд – бұл әртүрлі кішкентай элементтер бекітілген тақта. Бизиборд бөлшектері жиынтыққа байланысты әр түрлі болуы мүмкін. Көбінесе жиынтықтарға мыналар кіреді:
- музыкалық аспаптар;
- пазлдар, магниттер, бор тақталары;
- көне шоттар;
- киім қыстырғыштары;
- түймелі телефондар;
- тігін жабдықтары (сыдырма, жабыстырғыштар, түймелер және т. б.);
- жылжымалы фишкалары бар лабиринттер;
- ілгектері, қақпалары, құлыптары, шпингалеттері бар есіктер;
- шамдар;
- есік қоңыраулары;
- түймелер;
- ашалары бар ойыншық розеткалары және т б.
Жиынтықтағы барлық элементтер жылжымалы, яғни олар бүлдіршіннен белгілі бір әрекеттерді орындауды талап етеді: басу, қосу, ашу, айналдыру. Бизибордтардың кейбір түрлері дыбыстық немесе жарық әсерлерімен бірге жүреді.
Бизиборд не үшін керек?
Бизиборд балаларға не үшін пайдалы? Бұл мұндай өнімді бірінші рет көрген ата-аналардың әдетте қоятын сұрағы. Ойын-сауық тақталары, басқа дамыту ойыншықтары сияқты, бүлдіршіннің жан-жақты дамуына ықпал етеді.
Бизиборд – бұл моториканы дамытуға арналған тақта. Бордтағы элементтерді жылжыту арқылы бала өз денесін басқаруды үйренеді, саусақтарын жаттықтырады және нығайтады. Сонымен қатар, бизибордпен айналысу басқа дағдыларды дамытуға ықпал етеді:
- логикалық ойлау;
- дыбыстық, визуалды және тактильді жады;
- зейін;
- тапсырма шешілгенге дейін зейінді шоғырландыру және ұстап тұру қабілеті.
Сонымен қатар, бизибордпен жұмыс жасай отырып, бала жаңа білім алады, белгілі бір әрекеттерді өз бетінше жасауға үйренеді. Мысалы, егер бұл құлыптары бар ойыншық болса, бүлдіршін оларды ашуды және құлыптауды үйренеді, Егер түймелермен болса – түймелеуді және түймелерді ағытуды үйренеді. Сонымен қатар, мұндай ойындар кезінде бала алфавитті, сандарды үйрене алады.
Бизибордтар түрі
Бір ғасырдан астам тарихта Мария Монтессори ойлап тапқан балаларға арналған сенсорлық тақта қазіргі заманның талабын ескере отырып өзгерді, жақсарды. Бизибордқа бекітілген элементтер ғана өзгерген жоқ, ойыншықтың өлшемдері мен пішіні де өзгеріске ұшырады. Бірақ, дизайнерлік өзгерістердің алуан түрлілігіне қарамастан, барлық бизибордтарды 3 топқа бөлуге болады:
- Классикалық.
Бұл әртүрлі өлшемдер мен конфигурациялармен болуы мүмкін дәстүрлі бизиборд тақтасы. Топ ішінде көлденең және тік орнату үшін бір және екі жақты модельдер бар. Балаларға арналған классикалық ақылды тақта тұрақты геометриялық пішінде (тіктөртбұрыш, шеңбер, сопақ) немесе ертегі кейіпкерлері, гүлдер, машиналар, балықтар түрінде болады. Мұндай нұсқалардың басты артықшылығы – жылдамдылық пен ықшамдылық.
- Бизибокстар.
Мұндай модельдер көбінесе 5 функционалды жағы бар бизикуб болып табылады. Мұндай нұсқалардың басты артықшылығы – көптеген модульдер, ал ойыншықтың өзі ықшам болып қалады. Бизибокс сонымен қатар 6 функционалды панелі бар үй түрінде немесе басқа көлемді конфигурацияларда болады.
- Жұмсақ бизибордтар.
Мұндай тақталардың басты ерекшелігі – жұмсақ, тактильді жағымды материалдар жиынтығының элементтері. Мұндай ойыншықтар кішкентайларға жарамды. Әдетте жиынтықтарға әртүрлі толтырғыштары бар сөмкелер, құрылымы әртүрлі мата бөліктері, жапсырғыштар, қалталар және бүлдіршіндерді қызықтыратын және сонымен бірге ойнауға қауіпсіз басқа элементтер кіреді.
Бизибордтардың ішін толтыратын зат өндірушіге, модельге байланысты өзгереді. Әмбебап, сондай-ақ қыздарға немесе ұлдарға арналған арнайы нұсқалар бар.
Бизибордты қанша жастан беруге болады?
Бизибордтар, ең алдымен, ұсақ моториканы дамытуға бағытталған. Оны психологтар өмірдің алғашқы күндерінен бастап дамытуға кеңес береді. Әрине, жаңа туған нәрестеге балаларды дамыту тақтасы әлі қажет емес, бірақ 6-8 айдан бастап мұндай ойыншық бала үшін өте қызықты және пайдалы болуы мүмкін. Өндірушілер ұсынатын көптеген нұсқалардың ішінен Сіз нәрестені де, үлкен баланы да қызықтыратын бизиборд таба аласыз.
Бизибордты қалай дұрыс таңдауға болады?
Нарықта қазір көптеген бизибордтар бар екенін және олардың барлығы әртүрлі екенін ескере отырып, балаңыз үшін қандай нұсқаны таңдау керектігін анықтау оңай болмауы мүмкін. Таңдау кезінде Сіз әртүрлі критерийлерді басшылыққа ала аласыз, бірақ егер өнімнің сапалы, қауіпсіз, бала үшін қызықты болуы маңызды болса, онда мұндай ерекшеліктерге назар аударған жөн:
- материал – көбінесе фанерадан немесе жиһаз қалқанынан жасалған классикалық нұсқалар, олар экологиялық таза, құрамында лактар мен желімдер жоқ, жұмсақ материалдардан жасалған модельдер сәбилерге жарамды болады;
- функционалдылық – тақтаның өлшемі мен толтырылуын баланың жасына, жынысына және қызығушылығына қарай таңдаған жөн, бірақ егер бизиборд нәресте үшін жаңа білім көзі екенін ескерсек, тақтадағы барлық бөліктердің логикаға сәйкес келетініне көз жеткізген жөн (құлыптар есіктерде орналасқан, сыдырмалар дұрыс бекітілген, ашалар розеткаларға сәйкес келеді);
- қауіпсіздік – барлық элементтердің мықтап бекітілуі, құрылымда өткір элементтер немесе нәрестені жарақаттауы мүмкін нашар жылтыратылған бөлшектер болмауы маңызды.
Құлыптары мен басқа элементтері бар дамыту тақтасы – бұл бүкіл әлемдегі кішкентайларға ұнайтын пайдалы, қызықты ойын. Егер сіз балаға бизиборд сатып алуды шешсеңіз, онда OLX-та Сіз кез-келген бюджетке көптеген қызықты ұсыныстар таба аласыз.
Соңғы мақалалар
2019 жылғы мәліметке сүйенетін болсақ, Қазақстанда жұмыс көп болғанымен білікті мамандар жетіспейді…
Аяз, көктайғақ және тізеге дейінгі қар үйінділері сырттағы физикалық белсенділіктен бас тартуға…
Жаңа жылдық қарбалас уақыты жетіп қалды, демек, мерекеге дайындалатын кез келді. Бұл…
Ауа райы болжамы қарлы немесе мүлдем құрғақ қысты болжаса да, көктайғаққа алдын…
Егер душтан шыққан кезде кем дегенде бір рет еден жабынын толығымен ауыстыру…