Бұрын қолданылған көлікті қалай таңдауға болады?

Интернет кеңістігінде мыңдаған, тіпті жүз мыңдаған автокөлік сату туралы хабарландырулар бар. Көптеген ұсыныстар арасынан қаусаған темірге тап болмай, шынымен тұрарлық көлікті қалай сатып алуға болады? Пайдаланылған көлікті қалай таңдауға болады? Сатушыға қандай сұрақтар қойып, неге назар аударған жөн? Осы сұрақтарға жауапты осы мақаладан табасыз 🙂 Қазақстанда сатылатын ескі көліктер OLX хабарландырулар сервисінде қолжетімді.

Көлік сатып алғысы келетін адамда туындайтын бірінші сұрақ – салоннан алған дұрыс па ма, әлде қолдан ба? Шешім қабылдау кезіндегі басты критерий – сіздің қаржыңыз. Автосалоннан автокөлік сатып алу кезінде оның сенімділігі, өндірушінің кепілдігінің болуы және мәміленің қауіпсіздігі үшін төлейсіз. Су жаңа көліктер көбіне бастапқыда бұзылмайтындықтан, алғашқы мерзімдерде шығынданбайсыз. Оған қоса, салоннан көлік алу кезінде құрамдасын және түсін таңдауға болады. Қолданылған көліктердің күтпеген жерден бұзылу, шығындану және тіпті алаяқтық қауіптері жоғары. Қазақстанда және көптеген басқа елдерде қолданылған автокөлік сатылымын ресми дилерлер ғана емес, сонымен қатар делдалдар да жүзеге асырады. Жүгірісі бар көліктер көбінесе түсі, шығарылған жылы, жүгірісі, техникалық және сыртқы жағдайы арасындағы мәміле десек те болады. Әрбір автокөлік иесі өз қажеттіліктері мен мүмкіндіктеріне қарай таңдау жасайды. Алдағы бірнеше жыл бойы жөндеуді қажет етпейтін автокөлік алуды жоспарласаңыз, су жаңа көлік сатып алуды ұсынамыз.

Қолданылған көліктер бірнеше жыл бойы жол жүргенін түсінуіңіз керек, сондықтан зақымдары мен ақауларының болуы таңқаларлық емес. Қолданылған автокөлік иелері осы кемшіліктерді барынша жасыруға тырысады, ал сіздің басты міндетіңіз – оларды анықтап, оған байсалды түрде баға беру. Қолданылған көлікті қайдан сатып алуға болады? Қолданылған көлікті қалай дұрыс сатып алуға болады? Қандай қолданылған көлікті таңдаған жөн? Төменде талқылаймыз:

Сатушыдан қандай жөндеу жұмыстары жүргізілгенін, қандай бөлшектердің ауыстырылғанын, көліктің қандай төтенше жағдайларға тап болғанын және т.б. сұрастырыңыз. Жолыңыз болып, сатушы шынайы жауап берер деп үміттенеміз, дегенмен «сенгеннің өзінде тексеріп алыңыз». Автокөлікті техникалық тексеруден өткізу маңызды, және бұл істі мамандарға тапсырған дұрыс. Сатушымен келісіп,  автокөлікті техникалық қызмет көрсету станциясына апарып, барлық маңызды бөліктерін тексертіңіз.

Шанақ

Шанағында жарықшақ, сызаттар немесе ойықтардың бар-жоғын тексеріңіз, бояу жұмыстарының сапасын бағалаңыз. Сапасыз боялған жерлері болса, біраз уақыттан кейін коррозияның пайда болу қаупі бар. Жұқа шүберекке оралған шағын магнит күмәнді жерлерді табуға көмектеседі. Магнитті шанаққа қойыңыз: ол құлап түссе, сол жерде жөндеу жұмыстары жүргізіліп, қалың шпаклевка жағылған деген сөз. Көліктің геометриясын көзбен қарап шығыңыз: шанақ симметриялы болуы керек, түйіскен жерлерінің ені бірдей болуы керек, ал есіктері күш салмай-ақ, оңай ашылып-жабылуы керек.

Жүгірісі

Жүгірісіне көңіл бөлу маңызды, ол автокөліктің сыртқы түрін оның нақты техникалық жағдайымен салыстыруға көмектеседі. Барлық көліктер моделіне немесе жабдықтарына қарамастан ерте ме, кеш пе тозады. 100-120 мың шақырым жүгірістен кейін автокөліктің ілінісі, сермері, газ тарату механизмі және т.б. тозады, сондықтан жүгірісі 100 мың км-ден асатын көліктерден аулақ болыңыз және іздеу кезінде фильтр және талаптарға көрсетіңіз.

Дөңгелектер

Тежеу жүйесінің жұмыс істеп тұрғанын және бұзылмағанын тексеріңіз. Тежегіш төсемдері мен дөңгелек дисктерінде ешқандай жарықтар мен ойықтар болмауы керек. Көліктің маркасы, дөңгелектері мен шиналары сәйкес болуы керек. Сондай-ақ, ауа, механикалық бөлшектер арасындағы саңылау тәрізді люфттардың бар-жоғын тексеру маңызды. Тұтқышты бұғаттап, домкратпен дөңгелекті көтеріңіз, оны әртүрлі бағытта бірнеше рет шайқаңыз. Ақаулық болған жағдайда, шайқау кезінде люфтты байқайсыз.

Қозғалтқыш

Ешбір бөлігінде майдың ағуы болмауы керек, қозғалтқыш майында тозу бөлшектері болмауы тиіс. Қою ақшыл түсті май оның жақында құйылғанын білдіреді, қозғалтқыштың кейбір ақауларын жасыру үшін құйылған болуы әбден мүмкін. Қозғалтқышты іске қосып, кеңейту багында көпіршіктер шығып-шықпайтынын қараңыз. Көпіршік шықса бас төсемнің істен шыққанын көрсетеді. Сенімді жұмыс істейтін қозғалтқыш ешқандай сықырлаған сатыр-сұтыр және т.б. дыбыстар шығармауы тиіс.

Салон

Автокөліктің салонын қарап шығыңыз: тұтқа, орындықтар, панель, есептегіштер және т.б. Орындықтар құлып, тұтқасы түсіп жатпауы керек, құралдар панелі зақымдалмаған болуы тиіс. Еден төсеніштерін көтеріп қараңыз, астында ешқандай сұйықтық болмауы керек. Төсеніш астындағы ылғалдылық климаттық жүйедегі немесе тығыздағыштардың бітеулігінде ақаулықты көрсетеді.

Құжаттарды тексеру

Көлік тарихын тексеру маңызды: жол апаттары, айыппұлдар және т.б. Бұл мәліметтердің барлығын ҚР құқықтық статистика және есепке алу орталығынан немесе egov.kz электронды үкімет сайтынан тексере аласыз. Жеке меншік құжаты, иесінің жеке куәлігі, техикалық төлқұжаты, көліктің зауыт құжаттамасы. Сондай-ақ VIN нөмірін тексеріңіз – көлік туралы толық ақпаратқа қол жеткізуге мүмкіндік беретін 17 таңбалы әріптік-цифрлық код. Әдетте ол қақпақ астында, салонда немесе багаж бөлімінде көрсетіледі.

• Сізге көлікті қандай адам сатпақшы екенін түсіну үшін алдын ала қоңырау шалып, кездесу алдында сатушымен сөйлесіңіз;
• Одометр көрсеткіштеріне сенбеңіз, оны бұрап қоюға болады;
• Автокөлікті жақсырақ сезіну үшін көлікті айдап көріңіз;
• Ұсақ-түйекке назар аударыңыз: сынған бампер, тозған орындық, жұмыс істемейтін бөлшектер. Осындай ұсақ-түйектер арқылы бағасын түсіруге болады.

Автокөлік сатып алу үшін автокөліктің жалпы құнымен салыстырғанда көбірек ақша бөліңіз. Мысалы, көлік 4 миллион теңге тұрса, сіз 4,5 миллион алып қойыңыз, бұл бастапқы шығындарды жабу үшін қажет болады. Сатып алғаннан кейін қайта тіркеу процедурасы және кей жағдайларда ақауларды жою үшін жөндеу жұмыстары жүргізіледі.