Квадроберлер: олар кім және қандай субмәдениет

Адамдар жануарлардың іс-әрекетін қайталайтын атышулы трендті көрген шығарсыз. Біз мұны спорт деп айтсақ ше? Және пайдалы әрі күрделі. Квадроберлердің кім екенін, олар не айтқысы келетінін және жалпы қабылданған ұғымда квадробика деген не екенін анықтайық.

Квадробика-бұл төрт аяқты жануарлардың жүрісіне еліктейтін төрт аяқты қозғалысты қамтитын фитнес түрі. Ол алғаш рет Кеничи Ито есімді токиолық жігіттен танылды. Оның тарихы буллингке қайтарылған реакцияның жақсы мысалы болып табылады.

Бала кезінде жігітті мазақ еткен. Ито ересек кезінде мазақты елеулі әуестікке айналдырды. Хайуанаттар бағында маймылды көрген жігіт оның керемет жылдамдығы мен ептілігіне таң қалды. Содан кейін Ито маймылдың тірек-қимыл аппаратын зерттеп, ерекше функцияларды адамға бейімдей бастады.

Бірте-бірте жігіттің нәтижесі жетіле бастады. Мысалы, ол төрт аяғымен жүз метрлікті әртүрлі кезеңде әртүрлі етіп жүгірді:

• 2008 жылы — 18,58 с;
• 2013 жылы — 16,87 с;
• 2015 жылы — 15, 71 с.

Ито рекордшы атанып, Гиннестің рекордтар кітабына енгізілді. Америкадан келген фитнес жаттықтырушылар жаңа техниканы қарастыра бастады. Дәл сол жерде animal flow, яғни «жануарлар стиліндегі еркін қозғалыс» деп аталатын жаттығулар пайда болды. Бұл трендтің спорттық маңызы зор: пилатес, стретчинг, капоэйра және йоганы біріктіреді. Бастапқыда квадробика спорт ретінде саналды, ол кейін құндылықтарға ие болып, субмәдениетке айналды.

Сауалнамаларға сәйкес квадроберлер бүгінде оны спорт деп санайтындар және бағытты хобби ретінде қабылдайтындар деп екіге бөлінеді. Біріншісінде жаттығу төзімділік пен дене шынықтыруды дамытуға бағытталған, екіншілерін ерекше антураж қызықтырады. Қалай болғанда да, квадробика, ең алдымен, әлеуметтік желілерге арналған трендтік бейнелер туралы емес, ол физикалық белсенділік туралы.

Квадроберлердің сыртқы түрінің ерекшеліктері:

• келбеттің негізгі элементі – маска, көбінесе ол өте шынайы түрде жасалады, жануарлардың бастарын бейнелейді;
• костюмнің жеке элементтері, мысалы, табан немесе құйрық;
• киімді жануардың түсіне сәйкес таңдауға тырысады.

Көбінесе квадробика маскасы көріністің қалған бөлігін алмастыра алады. Қатысушылар жануарлардың атрибуттары бар комбинезондар кие алады, бірақ олардың барлығы нақты жануарларға қарағанда ертеңгілікке арналған костюмдерге ұқсайды.

Квадроберлерді териан мен фурримен шатастыруы мүмкін, бірақ бұл әртүрлі бағыттар. Фурри субмәдениет ретінде поп-мәдениетте, яғни кітаптарда, фильмдерде және тіпті мемдерде кездесетін антропоморфты «адам түріне келтірілген» жануарларды насихаттайды. Мұнда шынайы костюмдер мен атрибуттар қолданылады. Териандар – бұл психологиялық-рухани құбылыс, яғни адам өзін іштей жануар ретінде байланыстырады.

Квадробика шын мәнінде әлемге жаңа қырынан қарауды ұсынады. Айтпақшы, фотографтарға  камераны иттің көз деңгейіне түсіру ұсынылады. Осылайша жаңа ерекше ракурстар мен қиялдауға мүмкіндік ашылады делінеді.

Негізінен интернетте хоббиіне спорттық көзқараспен қарайтын квадроберлерді көресіз. Олар ойланбастан трюктер жасамайды, оларға дайындалады, тізе мен алақанға арнайы қорғаныс киеді, буындарға зақым келтірмеу үшін аяқ-қолдардың орналасуын бақылауды үйренеді.

Ата-аналар балалардың физикалық қауіпсіздігіне назар аударуы керек. Өйткені бұл жерде трюктерді орындау кезінде денсаулыққа зиян келтірмеу үшін қазірдің өзінде сыналған әдістерді пайдалану өте маңызды.

Негізінен квадробикамен балалар мен жасөспірімдер айналысады. Ал фурри ересектер арасында көбірек танымал.

Бүгінгі таңда квадроберлер – бұл субмәдениеттің өкілдері, олар ерекше сырт-келбет арқылы жануарлардың мінез-құлқына еліктейді, трюктерді қайталайды, дыбыстар салады. Ең алдымен бұл өзін-өзі көрсету тәсілі және үлкен нәрсеге өзінің тиесілі болу сезімі. Нәтижесінде хобби балалар мен жасөспірімдерге өздерінің маңыздылығын сезінуге, қоршаған ортаның реакциясын зерттеуге, өз қалауын түсінуге мүмкіндік береді.

Квадробиканың балалар мен жасөспірімдер арасында танымал болуына әсер еткен факторлар:

1. Өзін-өзі тануға деген ұмтылыс. Квадробика баланың өзін жақсы білуге, мінез-құлқы мен социум зерттеуге көмектесетін ондаған басқа хоббилерінің бірі ғана болуы мүмкін.
2. Топқа қатыстылық. Квадроберлер саны онша көп емес, бірақ балалар қызығушылықтары бойынша бірігіп, жаңа достар тауып, қоғамда осылай дамиды.
3. Әлеуметтік желілер. Бүгінгі таңда трендтердің негізгі қозғалтқышы — интернет. Саланың дамуына блогерлер де, жалпы ұсыныстар да, тіпті теріс пікірлер де әсер етіп, субмәдениетті танымал етті.

Сонымен қатар субмәдениеттің өзі ерекше, бұл балалардың назарын аударады. Әсіресе априори өз құрдастарынан ерекшеленгісі келетіндерді қызықтырады. Трюктерді орындау, дағдылармен бәсекелесу және қозғалыстың басқа өкілдерімен еркін сөйлесу мүмкіндігі квадробиканы дамытудың тағы бірнеше себептері болып табылады.

Квадроберлер өз қауымдастығын іздейді. Қазір бұл үрдіске айналды, сондықтан кез келген мектептің әр орта сыныбында жаңа субмәдениетке қызығушылық танытқан бірнеше баланы табуға болады. Алайда квадроберлер басқа принциптер бойынша да бірігеді:

• бір бірін интернеттегі қауымдастықтардан табады;
• жеке байланыс үшін жергілікті топтар құрады.

Негізінен балалар мен жасөспірімдерге топтарға бірігу тән. Психологтардың айтуынша, бұл оларға қауіпсіздік пен маңыздылық сезімін, өз пікірлерін білдіруге және қолдау алуға мүмкіндік береді. Сондықтан квадроберлерді біртұтас қауымдастыққа біріктіру өте қисынды процесс.

Егер сіз тақырыптық іс-шараны жоспарласаңыз, костюмдерді жалға алып, нағыз маскарад ұйымдастыра аласыз. OLX-та мұндай ұсыныстар көп.

Қоғамда квадроберлерге деген көзқарас екіге бөлінді: кейбіреулер бұған уақытша көңіл көтеру сияқты қарайды, ал басқалары қатты алаңдап, тіпті қорқады. Негізінен ата-аналар мен тәрбиешілер өзін-өзі тану және әлеуметтік оқшаулану проблемалары туралы алаңдайды. Өйткені бұл жерде психиканың деформациясына әкелетін шекті кесіп өтпеу маңызды.

Квадроберлер туралы стереотиптер негізінен әлеуметтік желілерде жарияланған ақпарат негізінде қалыптасады. Сіз жануарлардың киімін киген балалардың көліктің астына түсіп, немесе адамдарға шабуыл жасайтынын көрген боларсыз. Алайда осы форс-мажор арқылы бүкіл субмәдениетті шынымен бағалауға бола ма?

Психологтар квадробика субмәдениетіндегі балалар өздерін жануар сияқты сезінеді деген стереотиптерді жоққа шығарады. Олар біраз уақытқа қана осы әдетті ұстанып, көңіл көтеру үшін айналысатынын айтады. Біз бұған дейін квадроберлер фурри мен террианмен бірдей емес айтқан болатынбыз. Қалған мінез-құлыққа келетін болсақ, бұл мәдениетке емес, тәрбиеге қатысты. Ата-аналар балалардың басқа адамдарға кедергі жасамаудың маңыздылығын түсінуіне жауапты.

Ересектер 10-15 жыл бұрын танымал болған басқа субмәдениеттерді еске түсіруі керек. Мысалы, 2000-шы жылдардағы готтар да бірдей принциптерді қолданды: олар түр-келбеттерімен таң қалдырды, өз жеке шекаралары мен қоршаған айналаны байқады. Осылайша балалар әлемді, ересектердің мінез-құлқын зерттейді.

Ересектердің квадроберлерді мүлдем елемеуі дұрыс емес, бірақ шамадан тыс назар аудару да айтарлықтай зиян тигізеді. Әсіресе, егер бұл хобби балада наразылық немесе ішкі қақтығыстар аясында қалыптасса. Сондықтан ересектер өздерінің эмоцияларын және оны көрсетуді бақылауы керек.

Квадроберлердің субмәдениеті – қазақ қоғамындағы жаңа құбылыс. Дегенмен, уайымдаудың және оны сөзсіз жаман нәрсе ретінде қабылдаудың қажеті жоқ. Бұл жастарда өзін көрсетудің бір жолы.

Квадробингті жақтаушыларды жақсы түсіну үшін субмәдениетті егжей-тегжейлі зерттеу керек. Сол кезде жастары бірдейлердің немесе әр түрлі жастағылардың арасында үйлесімділік пен түсіністік болады.