GDI дегеніміз не: қозғалтқыштардың артықшылықтары мен кемшіліктері

Машинадағы әрбір қозғалтқыш арнайы ережелер мен принциптер бойынша жұмыс істейді. Бүгінгі таңда танымал инжекторлық жүйе бензин моторларына тікелей отын бүркуді қамтиды. Әдетте Mitsubishi машиналары, кейде KIA және Hyundai мұндай жүйені GDI деп атайды. Volkswagen автомобильдерінде жұмыс істеудің дәл осындай принципі FSI аббревиатурасына ие. Toyota-да мұндай жүйе 4D деп аталады. Ал кейбір өндірушілер таңбалауды қозғалтқыш индексінде қалдырады.

Брендтер бұл ұғымды қалай атамаса да, тікелей бүрку қозғалтқыштың тиімділігін арттырады. GDI қозғалтқышының не екенін, сонымен қатар автомобиль иелері бұл туралы не білуі керектігін анықтайтын боламыз.

Қазіргі заманғы машиналарда тікелей отын бүрку арқылы жұмыс істейтін GDI қозғалтқышы жиі қолданылады. Технологияны негізінен Mitsubishi, Toyota, Nissan жапондық және оңтүстік кореялық автомобиль өндірушілері пайдаланады, Bosh техникасында да бұл функция бар.

GDI қозғалтқышы қарапайым жұмыс істейді: отын бірден жану камерасына түсіп, қабылдау коллекторын айналып өтеді. Бұл оның классикалық бензин қозғалтқыштарынан басты айырмашылығы.

Алғаш рет осы жұмыс принципі бар қозғалтқыш шамамен 70 жыл бұрын Daimler-Benz спорткарларында пайда болды. GDI қозғалтқышын жасаушысы ретінде 1995 жылы Galant 1.8 GDI машинасын шығарған кезде Mitsubishi болды.

Кейін басқа өндірушілер де осындай қозғалтқышы бар машиналарды шығара бастады. Мысалы, Volvo 2000 жылы мұндай моторды S40 машинасына қойды, ал 2003 жылы — BMW 325i үшін алған болатын.

TFSI қозғалтқышы үшін толық жазылуы Turbocharged Fuel Stratified Injection немесе турболанған инжекторлық қозғалтқыш. Технологиясы GDI-ге ұқсас. Бұл атауға Audi және Volkswagen машиналарына қоятын моторлардың сауда белгісі де ие.

Бүгінгі таңда тікелей бүркитін қозғалтқышты көптеген брендтер пайдаланады. Мысалы, Ford, Honda, Hyundai, Nissan.

Енді тікелей бүрку дегеніміз не және ол бүкіл машинаның жұмысына қалай әсер ететінін анықтайық. GDI бүрку жүйесі отынның жану процесін тиімдірек етеді. Бензин жану камерасына бірден түсетіндіктен, жану уақыты мен отын мөлшерін бақылауға болады. Нәтижесінде машина бензинді үнемді пайдаланады және атмосфераға шығарындылар азаяды.

Мотордың құрылымы

Тікелей бүрку жүйесі, әдетте, он стандартты элементтен тұрады. Үлгі құрылымы:

1. Отын сорғысы — бензинді бактан әрі қарай жүйеге жеткізетін 5 барға дейінгі қысымы бар стандартты модель.
2. Жоғары қысымды отын сорғысы — ол отынды бүріккішке жібереді, бұл ретте қысым 10 есе, кейде 20 есе жоғары болады.
3. Рампа — отын бүріккішке түспес бұрын оның бойымен қозғалады.
4. Бүріккіштер — олар қозғалтқыш цилиндрінде орналасады, оларды машинаның «миы» басқарады.
5. ECU басқару жүйесі — қажет болған жағдайда отынның бүркуін бақылайды және өзгертеді. Оның көмегімен оңтайландыру үшін ауа кірісін және тұтануды қосымша бақылауға болады.
6. Датчиктер саны көп, олардың барлығы мотордың жұмысын жақсарту үшін ақпаратты «миға» жібереді. Мысалы, температураны бақылайтын немесе поршеньнің орналасуын бақылайтын датчик бар.
7. Қауіпсіздік клапаны — оның көмегімен жүйе ішіндегі қысым тұрақты болып қалады.
8. Оталдыру білтесі — арнайы принцип бойынша олар жану қоспасын күйдіріп, ұшқын жасайды.
9. Клапандар мен поршеньдер — олар жану камерасына түсетін ауа ағынын басқарады, қалдықтарды одан әрі өңдеуге шығарады.
10. Салқындату жүйесі — қозғалтқышты қызып кетуден қорғайды, бүкіл мотордың тиімділігін жақсартады.

Құрылымдағы міндетті емес, бірақ пайдалы компонент — турбокомпрессор. Тікелей бүркетін қозғалтқышта ол тиімділік пен қуатты арттыруға көмектеседі. Егер мұндай бөлік болса, отын жақсы жанып, көбірек энергия шығарады.

Мотор жұмыс істей алатын режимдер

Теория жүзінде сіз енді GDI қозғалтқышының не екенін түсіндіңіз. Бірақ тікелей отын бүрку жүйесі іс жүзінде қалай жұмыс істейді? Бүрку үшін екі режим бар.

Біріншісі — отын мен ауаның өте аз қоспасында. Мұнда бензин мен ауаның қатынасы 1:37 немесе 1:43-те қолданылады. Көлік 125 км/сағ дейінгі жылдамдықпен жүргенде дәл осындай деңгей сақталады.

Жүргізуші өзінің жүру стилін басқаруы керек. Моторға зиян келтірмеу үшін жылдамдықты біркелкі алу керек, газды күрт басуға болмайды.

Екінші режим жанармайдың стехиометриялық құрамы бар екенін көрсетеді. Бұл режим моторға үлкен жүктеме түскенде басталады. Мысалы, сіз 125 км/сағ-тан асасыз немесе тіркемені артыңызға сүйреудесіз.

GDI басқа моторлардан қалай ерекшеленеді?

GDI мен басқа қозғалтқыштардың негізгі айырмашылықтары:

• қабылдау коллекторы қатыспайтын отын беру принципі;
• жанғыш қоспаны дұрыс қалыптастыру үшін камера, ГБЦ қабылдау арналары мен поршеньдер классикалық нұсқадан ерекшеленеді;
• жүйеде бірден екі сорғы болады.

Құрылымында және кейбір сипаттамаларында бұл мотор дизельге ұқсас. Олар бірдей естіледі, бірақ ол бензин қозғалтқышынан жанармай түрі мен оталдыру білтесін алды.

GDI моторы бар машиналар бүгінде автомобиль өнеркәсібіндегі көптеген брендтерде кездеседі. Бұл агрегаттың артықшылықтары:

• отын мен ауа қоспасы жақсы сығылады — осының арқасында ол ішінде ештеңені жарып жібермейді;
• қоспа азайған пропорцияда жасалады және қуатты жоғалтпайды, бұл бензин шығынын айтарлықтай үнемдейді;
• алдыңғы тармаққа сүйене отырып, атмосфераға ең аз зиянды заттар мен химиялық қосылыстар шығарылады.

Қоспа әр түрлі жолмен пайда болуы мүмкін, бұл үшін үш әдіс бар. Осы тәсілдің арқасында қоспа толығымен жанып кетеді, оның құрамы қауіпсіз, сонымен қатар сіз отынның өзінде ақша үнемдейсіз.

Егер сіз GDI қозғалтқышын объективті түрде бағаласаңыз, онда көптеген кемшіліктерді таба аласыз. Негізгі қиындықтар:

• егер отын сапасы нашар немесе сұйылтылған болса, онда қабылдау жүйесі оған бірден жауап береді, нәтижесінде қуат жоғалады;
• қымбат техникалық қызмет көрсету — агрегаттың күйін бақылау және оны уақтылы жөндеу маңызды;
• қабылдау жүйесінің бөлшектерінде әр 100 мың км сайын күйе пайда болады — сіз қызметке хабарласып, оларды тазалауыңыз керек.

Қозғалтқыштың дұрыс жұмыс істеуі үшін оған күйе сүзгілерін қою керек. Бұл бүрку процесінің өзімен байланысты. Тікелей бүркуді қолданған кезде, MPI қозғалтқыштарында бөлінген әдіске қарағанда күйе бөлшектер көп болады.

Енді сіз GDI туралы көбірек білесіз: бұл не екенін, оны қалай пайдалану керек және оған не әсер етеді. Мұндай мотордың кемшілігі құрылғының жоғары бағасы және уақыт өте келе оған техникалық қызмет көрсету болып көрінуі мүмкін. Алайда жұмыс сипаттамалары қаржылық мәселемен жабылады.

GDI моторы бар машиналар отынды аз «жейді», бұл жылдамдық пен қуат алу қабілетіне әсер етпейді. Егер сіз бензин моторының атмосфераға шығарындыларының азайтатын үнемді машинаны алғыңыз келсе, онда бұл нұсқаны мұқият қарастырған жөн. Ал OLX-та сіз осы агрегаты бар автокөлікті және қажет болған жағдайда оған компоненттерді таба аласыз.