Автокөлікті жалға алу туралы білуіңіз керектінің бәрі

Сіз басқа қалаға келгенде, қолайлылығыңыз үшін сізге көлік қажет. Сіз өзіңіздің көлігіңізді техникалық қызмет көрсету станциясына тексеру немесе жөндеу үшін бергенде, орнына басқа көлік алған жөн. Көлікпен жүру үшін міндетті түрде өзіңізді сатып алудың қажеті жоқ. Бұл үшін қарапайым шешім бар. Көлікті жалға алу — қонақ үйден нөмірді жалға алумен тең. Жүргізуші куәлігіңіздің болуы және жол жүру ережелерін білсеңіз жеткілікті. Көлікті жалға алу қызметі туралы білу керектінің барлығын осы мақаладан оқи аласыз.

Көлік құралын жалға алудың артықшылықтары

Қазақстанда автокөлікті жалға алу — негізінен туристерге арналған ыңғайлы функция. Бірақ жергілікті тұрғындар да көлік қажет болған жағдайда жалға ала алады. Мұндай қызметтің негізгі артықшылықтары:

• сіз қоғамдық көлікке тәуелді болмайсыз;
• сапар кезінде сіз көршілеріңізге бейімделудің орнына көлік салонының жайлылығын сезінесіз;
• сіз қалаған жерге барасыз және тарифтелген маршруттарға тәуелді емессіз.

Көлікті жалға алмас бұрын, осы қызметтің жалпы шығындарын есептеңіз. Оларды орташа такси бағасымен сәйкестендіріңіз. Мысалы, сіз көлікті бір аптаға жалға алуыңыз керек болса, бұл үнемі таксиге тапсырыс беруден арзаныраққа шығады.

Жалға алушыға қойылатын талаптар

Барлық ережелер бойынша автокөлікті жалға алудың белгілі бір алгоритмі бар. Алдымен жалдау шартының талаптарына сай екеніңізді тексеріңіз. Әдетте жалға алушының өзі жүргізуші. Оған бірнеше талаптар бар:

• 21 жастан жоғары болу;
• жүргізуші куәлігінң болуы;
• төлқұжат, жүргізуші куәлігін және жеке басты куәландыратын қосымша құжат ұсыну;
• үш жылдан жоғары көлік жүргізу өтілінің болуы.

Кейбір автокөлік жалдау агенттіктері шарттарды өзгерте алады. Мысалы, Жас 23 жастан немесе еңбек өтілі бір жылдан болуы керек деп өзгеруі мүмкін.

Қазақстандағы шетелдіктер үшін жағдай ұқсас. Автокөлікті жалға алу үшін қандай құжаттар қажет екендігі туралы тізім ғана өзгеруі мүмкін. Жалға алатын орын төлқұжат пен атыңыз латын тілінде жазылған халықаралық форматтағы жүргізуші куәлігін беруді сұрайды.

Заңды тұлғалар үшін нотариуста куәландырылған жарғылық және құрылтай құжаттарының көшірмелері де болуы тиіс.

Автокөлікті жалға алу шарттарын зерттеңіз: негізгі

Егер сіз мәміленің қауіпсіздігіне көз жеткізген болсаңыз, көлікті таксиге немесе басқа ұйымда автокөлікті жалға алу туралы келісім жасасуға болады. Көлікті жалға алу үшін не тексеру керектігін анықтайық.

Шарттың талаптарын мұқият оқып шығыңыз

Егер сіз көлікті жалға алатын орын тапқан болсаңыз, онда сіз шарттағы негізгі тармақтарды оқып шығуыңыз керек. Мына жағдайларды мұқият тексеріңіз:

1. Машинаның жабдықталуы — егер сізге балалар креслосы қажет болса және сіз ол туралы келіскен болсаңыз, онда шартта мұндай талап GPS, Wi-Fi туралы тармақтар сияқты жазылуы керек.
2. Автокөлікті қайтару талаптары — кейбір компаниялар сіздің машинаңызды жуғаннан кейін қайтарғаныңызды қалайды, бұл қосымша уақыт пен ақшаны талап етеді. Отын деңгейі бірдей болуы керек, демек, жанармай құю станциясына соғуға уақыт болуы керек.
3. Көлік жүрісі — кейде ұйымдар қайтып келгеннен кейін машинаның максималды жүгірісі қандай болуы керек екенін белгілейді.

Автокөлікті жалға беретін компаниясының сізді алдау ниеті жоқ. Оған сізге сапалы қызмет көрсету және беделін жақсарту маңыздырақ. Бірақ түсініспеушіліктер болмауы үшін шартты мұқият оқып шығыңыз.

Машина класы неғұрлым жоғары болса, соғұрлым шектеулер көп болуы мүмкін.

Сақтандыру қажет пе?

Автокөлікті жалға алу үшін қолданыстағы ОСАГО сақтандыруы қажет. Яғни, жүргізуші өзінің азаматтық жауапкершілігін сақтандыруы керек.

КАСКО шектеулі түрде ұсынылады. Егер жалға алушының кінәсі расталса, сақтандыру компаниясы құнның бір бөлігін ғана төлейді. Қалғанын жалға алушы өзі немесе көлік иесімен жартысында төлейді — бұл тармақ та шартта болуы керек.

Жалға алынған көлік бұзылған жағдайда не істеу керек?

Егер жалға алынған көлік сынып қалса, сіз бұл туралы жалға берушіге дереу хабарлап, не болғанын түсіндіруіңіз керек. Сынған жерді өзіңіз іздеп, оны жоюға тырысудың қажеті жоқ. Кейде өз бетіңізше жөндегеніңіз үшін айыппұл алуға болады. Бұл келісімде де қарастырылған.

Апат болған жағдайда не істеу керек?

Әдетте, егер жалға алушы апатқа себепші болмаса, жалға беруші барлық шығындар мен заңды қиындықтарды өз мойнына алады. Егер кінә жалға алушыда болса, онда өтемақы төлеуге тура келеді.

Егер ЖКО орын алса, қажет болған жағдайда барлығына медициналық көмек көрсету қажет. Осыдан кейін жалға берушіге, сақтандыру қызметіне хабарлау және жол полициясына қоңырау шалу, машинаны басқару құқығын растайтын барлық құжаттарды дайындау қажет.

Автокөлікті қалай жалға беруге болады?

Автокөлікті жалға беру басқа мәселе болып табылады. Ол үшін өзіңізді кәсіпкер ретінде тіркеудің қажеті жоқ. Сіз өзіңіздің мүлкіңізді қалағаныңызша заңды түрде басқара аласыз. Тек машина коммерциялық мақсаттағы сатып алу ретінде рәсімделмеуі керек. Көлікті жалға берудің екі негізгі қадамы бар.

Компанияға жүгіну

Кейде бар болғаны автокөлікті жалға беру үшін тек мамандандырылған фирмаға хабарласу қажет. Мысалы, таксиге. Бұл жағдайда автокөлікті жалға алу шарттары өте тиімді, бірақ сіз машинаны бастапқы күйінде қайтарып алудың екіталай екенін түсінуіңіз керек.

Егер сіз автокөлік жалдау шартын нотариустан куәландыру керек пе деп ойласаңыз, онда келісімдердің бұл түрі міндетті түрде расталуға жатпайтынын ескеріңіз. Өз қалауыңыз бойынша жасаңыз.

Шарттағы барлық талаптарды мұқият зерттеңіз. Дәл осы құжат сіздің барлық құқықтарыңыз бен міндеттемелеріңізді реттейтін болады.

Жазбаша нысанда шарт жасасу

Компанияның сөзіне сенбеңіз, әрқашан шарт жасасыңыз. Көлікті жалға берудің негізгі ережелері:

1. Жеке тұлға көлікті жалға бере алады.
2. Жалға алушы ОСАГО полисіне жазылуы керек немесе жүргізушілер санына шектеусіз сақтандыруды рәсімдеу керек.
3. КАСКО — міндетті емес сақтандыру, бірақ бұл пайдалы болуы мүмкін.
4. Табыс пен көлік салығын иесі төлеу керек.

Автокөлікті жалға беру үшін қандай құжаттар қажеттігін негізінен жалға алушы көрсетеді, өйткені оның бұл мәселеде тәжірибесі көп. Мұнда сіздің меншік құқығыңызды растайтын құжаттар, КО тіркеу туралы куәліктің көшірмесі, техникалық бақылаудан өту туралы талон, ОСАГО полисі қажет.

Шарттың өзінде жалдау құны, жөндеу жұмыстарының тәртібі, бұзылған жағдайда жауапкершілік көрсетілуі керек. Сондай-ақ, машинаны пайдалану географиясының шектеулерін, максималды жүрісті, машинаны үшінші тұлғаларға беру құқығын көрсету қажет.

Қорытынды

Егер сізге көлікті жалға алу қажет болса, сіз оны Қазақстандағы OLX-тан таба аласыз. Сондай-ақ, машинаны компанияларға жалға беру нұсқалары бар. Ең бастысы — шартты мұқият оқып шығыңыз, дәлдік үшін оған түзетулер енгізуді сұраңыз. Барлық тәуекелдер мен артықшылықтарды бағалаңыз. Автокөлікті жалға алудың өзі барлығына тиімді қызмет болып табылады.