Қашықтан жұмыс істеуге қалай ауысуға болады?

Пандемия барлығын қашықтан жұмыс істеуге мәжбүр етті. Көптеген компаниялар үшін үйден жұмыс істеу қалыпты жағдайға айналды, ал енді басқалары енді-енді оған ауысып жатыр. OLX дайындаған мақалада Қазақстанда қашықтан жұмыс істеу қаншалықты таралғаны туралы, заңды деңгейде қандай жағдайда екені, кемшіліктері мен артықшылықтары туралы және жүктілік кезінде қашықтан жұмыс істеу мүмкіндіктері туралы сөз қозғайтын боламыз. 

Қазақстанда қашықтан жұмыс істеу қаншалықты таралған? 

АҚ “Еңбек ресурстарын дамыту орталығы” сарапшыларына сүйенетін болсақ, 2021 жылдың бірінші тоқсанында 73,7 мың адам қашықтан жұмыс істеген. Қазақстан азамандары арасында 2021 жылы Forbes өткізген сауалнамаға сәйкес 30% респондеттер қашықтан жұмыс істейтіні және 68% қашықтан жұмыс істегісі келетін айтты. Көп жағдайда IT-компаниялар  қашықтан жұмыс істеу мүмкіндігін береді. Қашықтан жұмыс істейтін мамандар арасында IT-мамандар, сату менеджерлері мен басқа digital салада істейтін мамандар кездеседі. 

2021 жылы Қазақстан Республикасы Парламенті қашықтан жұмысты заңдастырды. Заңға сәйкес қашықтан жұмыс істеу ережелері еңбек келімшартында жазылады, яғни қызметкердің жұмыс сағаты мен айлығы. Егер компания ережелері қашықтан жұмыс істеуге мүмкіндік бермейтін болса, келісімшартыңызда жазылмаған болса, жай ғана қашықтан жұмыс істей алмайсыз. 

Сонымен қатар қашықтан жұмыс істеу заңына сай, төтенше жағдай немесе карантин кезінде қызметкер қашықтан жұмыс істеуге құқылы екені жазылған. Ондай жағдайда компания коммуникация құралдарын қамтамыз ету қажет немесе барлық шығындарды өтеуге міндетті. 

Компания қашықтан жұмыс істеу мүмкіндігін берген болса, ол мүмкіндікті пайдалануды жөн көрерсіз. Қашықтан жұмыс жемісті әрі ыңғайлы болу үшін бірнеше мәселеге мән бергеніңіз дұрыс болады. 

1. Жұмыс орнын ұйымдастырыңыз. Төсекте немесе асүйде жұмыс істесеңіз зейін қойып жұмыс істей алмайсыз, ылғи көңіліңіз бөлінеді. Жұмыс орны тыныш және жарық болу керек. 
2. Әріптестермен байланыста болу жолдарын ойластырыңыз. Корпоративті чатыңыз бары сөзсіз. Файлдарды алмасу үшін cloud storage ашыңыз. 
3. Күнделікті кесте мен міндеттер тізімін жасаңыз. Үй жұмысына немесе басқа көңіліңіз бөлініп кеткен жағдайда зейін жоғалпауға көмектеседі. 

Қашықтан жұмыс істеу 138 бабы жүктілік кезінде де, босанғаннан кейін қашықтан жұмыс істеуге тыйым салмайды. Яғни, жүктілік кезінде де қашықтан жұмыс істеп ақша таба аласыз. Жұмысын бағалайтын адамдар үшін таптырмас мүмкіндік. 

Қашықтан жұмыс көп артықшылықтар болса да, кемшіліктері де жетерлік: 

Артықшылықтары:

• жолға жұмсайтын уақыт пен ақша үнемдеу мүмкіндігі, сондай-ақ бала күтуіші де керек болмауы мүмкін; 
• өзіңізге және отбасыңызға көбірек уақыт бөлу мүмкіндігі; 
• саяхатқа шығып, әлемнің кез-келген нүктесінен жұмыс істеу мүмкіндігі. 

Кемшіліктері:

• күн тәртібі бұзылуы мүмкін; 
• балаларыңыз болса, тапсырмаларға зейін қою қиынға соғуы мүмкін; 
• күні бойы үйде отырсаңыз, денсаулығыңызға зиян тиюі мүмкін. 

Қашықтықтан жұмыс істеуге ауысу көптеген жағымды тұстары бар, ал заң азаматтардың құқықтарын қорғай отырып, қашықтықтан жұмыс істеуді реттейді. Қазақстанда өз қызметкерлеріне үйден немесе гибридті форматта тапсырмаларды орындауға мүмкіндік беретін компаниялардың бастамасымен қашықтықтан жұмыс істеу енгізілуде. Сондай-ақ қашықтан жұмыс істеу мүмкіндігі өздері үшін осы маңызды кезеңде кеңсеге барғысы келмейтін, бірақ сонымен бірге өз міндеттерін орындауды жалғастыруға ниетті жүкті әйелдер үшін өте қолайлы.