Риэлтор деген кім және ол не істейді?

Риэлтор мамандығы жылжымайтын мүлікпен байланысты. Бұл пәтерді жалға алу, учаскені сату немесе коммерциялық үй-жайды жалға алу қажет болған кезде жүгінетін адам. Оның міндеттері шын мәнінде қандай және ол міндеттер қашан тоқтайды? Риэлтордың кім екенін анықтайық.

Риэлтор – сатушы мен сатып алушы, жалға беруші мен жалға алушы арасындағы делдал. Бұл адамдарды бір-бірімен байланыстыру соншалықты қиын емес сияқты. Бірақ риэлтордың міндеттеріне мәмілеге әкелетін көптеген әрекеттер кіреді. Ол жылжымайтын мүлік базасын толықтырады, оны жарнамалайды, үй-жайлар мен учаскелерді тексереді, олардың тарихын тексереді, барлық мәселелер бойынша екі жаққа да кеңес береді.

Жылжымайтын мүлікті сату немесе жалға беру үшін онымен байланысты барлық операцияларды тексеру қажет. Ол үшін көптеген материалдарды оқып, әртүрлі негіздерді қолдану керек. Мысалы, объекттің банкте кепілге қойылғанын не қойылмағанын тексеру қажет.

Сонымен, жылжымайтын мүлік риэлторы деген кім? Бұл заңды мәселелерді түсінетін адам, ол маркетолог болып та саналады.

Риэлтормен жұмыс істеудің артықшылығы – клиенттердің ресурстары айтарлықтай үнемделеді. Ол жылжымайтын мүлікті жалға алуға немесе сатып алуға ниет білдірушілерді табу міндеттерін өз мойнына алады, көрсететін уақытын келісіп алады, құжаттарды тексереді. Әдетте риэлтор мәміленің пайызын алса да, ол тіпті клиенттерге ақша үнемдете алады. Бұл адам екі тарап үшін де қауіпсіз мәміленің кепілі болады.

Риэлтор қандай жеке қасиеттерге ие болуы керек?

Риэлтор мамандығы келесі адамдарға үйлеседі:

• клиентті сендіре алатын;
• қарым-қатынасты дұрыс құратын;
• стресстік жағдайларға төтеп бере алатын;
• өз жұмысын үнемі жақсартқысы келетін;
• уақытты қалай бөлу керектігін білетін;
• шыдамды және көп нәрсеге мұқият.

Сонымен қатар, барлық тараптармен дұрыс байланыс орнату керектігімен қатар, риэлтор жылжымайтын мүлік нарығын үнемі зерттеп отыруы керек. Бұл үшін аналитикалық ойлау және нарықтың өзгеруіне икемді бейімделе алу қажет.

Имидж құра білу, онымен жұмыс істеуге дайын болу да маңызды қасиет. Бұл сыртқы келбеттен бастап қарым-қатынас тәсіліне дейін бәріне қатысты. Компанияда жұмыс істей бастап, біртіндеп клиенттер базасын құруға болады. Ұзынқұлақ арқылы да жақсы тарайды. Бір клиентке жылжымайтын мүлікпен көмектессеңіз, олар сізді таныстарына кеңес етіп беретін болады.

Риэлтор сатып алушылар мен жалға алушылар үшін аймақты зерттеуге және сұранысқа сәйкес келетін аудандағы пәтерді таңдауға көмектеседі. Ол құжаттарды, сенімхаттарды және басқа қағаздарды тексереді. Риэлтор сатушыға немесе жалға берушіге қабылдаушы тарапты табуға көмектеседі. Кейде оның міндеттеріне төлеммен немесе белгіленген сомамен туындайтын мәселелерді шешу кіреді.

Теория жүзінде мәмілелерді жасасу кезінде риэлторсыз жасауға болады. Іс жүзінде екі тарап та проблемаларға тап болады: сіз клиенттерді өзіңіз іздеуіңіз керек, құжаттарды тексеріп, келісімшарт жасауыңыз керек. Жылжымайтын мүлік агентіне жүгіну арқылы сіз кем дегенде жүйкеңізді жұқартпайсыз. Мұндай маманның қызметіне әрдайым сұраныс болады, дегенмен жылжымайтын мүлік нарығы басқа салалармен салыстырғанда тұрақсыз.

Риэлтордың міндеттері және оның құқықтары

Риэлтордың жұмысы тұратынын негізгі істерді бөліп көрсетейік:

• жылжымайтын мүлігі бар және осы объектті жалға алғысы немесе сатып алғысы келетін клиенттерді табу;
• әлеуетті сатып алушыларға немесе жалға алушыларға объектілерді көрсету;
• мәмілелерді рәсімдеуге көмектесу, құжаттарды рәсімдеу, мүлікті сенімхат бойынша тіркеу қажет;
• клиенттерге жылжымайтын мүлікке қатысты негізгі мәселелер бойынша кеңес беру;
• екі тарап арасында жанжалды жағдайларға жол бермеу;
• консенсус ұсына отырып, даулы мәселелерді реттеу;
• қазір жұмыстағы объекттерді жарнамалау.

Жылжымайтын мүлік риэлторларының жұмыс істейтін тәсілдері әртүрлі болуы мүмкін. Кейбіреулер телеграм арналарын жарнамалау үшін пайдаланады, ал басқалары сайттар жасайды. Жақсы құрал жалғыз ғана емес. Мұнда сіз жылжымайтын мүліктің қандай аудиторияға арналғанын түсінуіңіз керек және соған орай жұмыс принциптеріне сүйенуіңіз керек.

Егер сіз риэлтор болғыңыз келсе, онда мына жерден бос жұмыс орындарын қарауыңызға болады. Сондай-ақ түйіндемеңізді жүктейтін болсаңыз, жұмыс беруші сізді тауып алатын болады.

Кім риэлтор бола алады, ал кім бола алмайды деген қатып қалған нормалар мен ережелер жоқ. Риэлтордың жылжымайтын мүлікті сату немесе жалға беру бойынша нені білуі керек екенін түсіну маңызды. Содан соң нарықтың ерекшеліктеріне сүйену керек.

Қазіргі бағаларды, ұсыныстың қандай екенін және ең көп сұранысқа ненің ие екенін талдау қажет. Құжат айналымын жүргізу, келісімшарттар жасау дағдылары пайдалы болады. Коммерциялық объекттермен жұмыс жасаған кезде санитарлық нормаларды білу қажет. Инженерлік білім де пайдалы болады.

Қазақстанда риэлтор болу үшін 16 жастан асқан болу керек. ЖК ашу арқылы жеке маман ретінде жұмыс істеуге болады. Агенттікке орналасуға да болады.

Риэлторға қойылатын маңызды талап – үнемі дамуға деген ұмтылыстың бар болуы. Елдегі экономикалық жағдай сияқты заңнама да өзгеруде. Демек, жаңалықтарды үнемі тексеріп, өзгерістерді бақылап, оларды өз жұмысыңызда пайдалануыңыз керек.

Риэлторға қандай білім қажет?

Риэлторлыққа оқуға болатын орындар жоқ. Қаласаңыз, мамандандырылған курстардан өтуге болады. Риэлтордың не істейтінін ескере отырып, экономистерге, маркетологтарға, заңгерлерге, психологтарға, пиаршыларға, коммуникация мамандарына жаңа салада жұмыс істеу ыңғайлы болады.

Бұрын сатылымда жұмыс істегендерге мамандыққа алып кету жеңілірек болады. Өйткені, мұнда әр клиентке дұрыс көзқарас табу керек. Сәтті мәміленің көп бөлігі дұрыс қарым-қатынасқа байланысты.

Жылжымайтын мүлік жөніндегі агенттікке хабарландыру арқылы келуге болады. Онда, әдетте, жаңа қызметкерлер дереу іске қосылады және оларға бастапқыда қағаздарды толтыру жағынан көмектеседі. Риэлтордың жұмыс принциптерінің қыр-сырын білгісі келетіндер үшін алғашқы тәжірибені қажетті дағдыларды бере алатын компанияда алған дұрыс.

Риэлтор ақшаны жасалған мәміленің пайызы ретінде алады. Мұндай маманның ай сайынғы жалақысы тұрақсыз. Мысалы, кәсіппен бұрыннан айналысатын мамандар айына 10-ға жуық сауда-саттық жасай алады. Бұл кезде олардың табысы миллион теңгеден жоғары болады.

Жаңадан бастаушылар үшін бұл сома айтарлықтай төмен – шамамен 300 мың теңге. Мұның бәрі мәмілелер санына және жылжымайтын мүлік құнына байланысты. Мұнда нақты тарифтер жоқ. Сату кезінде құнның 1-2%-ын, ал жалға беру кезінде бір айдағы соманың 30-50%-ын ала аласыз. Егер сіз агенттікте жұмыс жасасаңыз, онда табыстың жартысына жуығы компанияға берілуі керек, әр жұмыс берушінің жұмысқа орналасу шарттары бар.

Риэлтор мамандығының артықшылықтарына жұмыс кестесінің еркіндігі кіреді. Маман бір жұмыс күнінде қанша кездесу болатынын өзі шешеді. Басқа да артықшылықтары:

• кеңседен тыс, үйден жұмыс істеуге болады;
• сату дағдыларын дамытуға болады, қаласаңыз, қызмет аясын өзгертуге болады;
• қарым-қатынаста жаңа тәжірибеге ие бола аласыз, жаңа адамдармен танысасыз;
• жұмыс істеу үшін арнайы білім қажет емес;
• құжаттарды рәсімдеуден бастап жылжымайтын мүлікті тексеруге дейінгі көптеген дағдыларды жүре келе үйренуге болады.

Риэлторлардың мансаптық өсу әлеуеті бар. Уақыт өте келе сіз жаңадан бастаушылар тобының кураторы бола аласыз, содан кейін агенттіктің директоры лауазымына орналаса аласыз.

Мамандықты объективті түрде бағалаңыз. Мұнда кейбір кемшіліктер де бар:

• басында алатын жалақыңыз 200-ден 300 мың теңгеге дейін болады;
• бұл бірсарынды жұмыс емес, мұнда сіз үнемі жаңа клиенттер мен оларды ұстап қалу жолдарын іздеуіңіз керек;
• адамдармен үнемі байланыста болғандықтан, көп моральдық күш жұмсауға тура келеді;
• сіз үнемі байланыста болуыңыз керек, сол себепті жұмыс кестеңіз де бірқалыпты емес;
• құжаттарды рәсімдеу үшін жауапкершілік сізге жүктеледі.

Сіздің көлігіңіз болған жөн, бір орыннан екінші орынға тез жету үшін қаланы жақсы білуіңіз қажет. Кейде сіз бірнеше объекттермен бірден таныстыру үшін клиенттермен қалада көп жүруіңізге тура келеді.

Жұмыс, әсіресе, егер сіз бірден бірнеше мәміле жасасаңыз көп күш пен уақытты қажет етеді. Алайда, ол ақшаның кірісімен жақсы өтеледі.

Риэлтордың жұмысы қарым-қатынасты ұнататын, аналитикалық ақыл-ойы бар және құжаттарды өңдей алатын адамдарға үйлеседі. Мамандық бойынша алға өрлеу үшін сіз заңды, инженерлік және санитарлық аспектілерді жақсы түсінуіңіз керек. Басында айына шамамен 300 мың теңге табуға болады. Тәжірибелі қызметкерлердің табысы миллионнан астам. Сіз өзіңізді жаңа бағытта сынап көре аласыз және OLX-тан жұмыс туралы хабарландыруларды таба аласыз.