Тігінші мамандығы: жұмыстың өзектілігі мен танымалдығы
Қолдан жасалған бұйымдар бүгінде ерекше бағаланады. Өз қолыңызбен жасалған бұйымдардың құны да, мұндай киімге сұраныс та айтарлықтай артуда. Осылайша тігіншінің жұмысы танымал бола бастады. Мамандыққа кіру сізден нақты күш-жігерді қажет етпейді: тек шыдамдылық, табандылық және шығармашылық қажет.
Егер сізді тігінші мамандығы немесе осы бағыттағы басқа мамандық қызықтырса, сіз OLX-та қолайлы жұмыс орындарын таба аласыз.
Мамандықтың тарихы
Тігін инесі біздің дәуірімізбен құрдас, оны 17-20 ғасыр бұрын ойлап тапқан. Содан бері ол аз өзгеріске ұшырап, сол күйінде қалды. Алдымен иненің қызметін жіп өткізуге арналған тесігі бар балықтың немесе жануардың жақсы қайралған сүйегі атқарды.
Қызмет түріне келетін болсақ, тігін кәсібі ең көне болып саналады. Функционалды элемент ретінде де, айырым белгісімен де киімге деген қажеттілік бұрыннан пайда болды. Ол кезде киім негізінен тапсырыс бойынша және аз мөлшерде тігілген.
Тігінші мамандығы жаппай киім өндірісі, дәлірек айтсақ, арнайы жабдық пайда болған кезде дами бастады. Бірінші тігін машинасының жобасын XV ғасырда Леонардо да Винчи таныстырды. Біртіндеп тігуге арналған арнайы техника жасалды, ал XVIII ғасырдың соңында ортасында көзі бар инелі машина пайда болды. Мұнда қолмен сырма жасау техникасы қолданылған.
Бүгінде арнайы тігінші және тігінші мамандықтарын да бөлуге болады. Бірінші жағдайда киім өлшемдер бойынша тапсырыспен тігіледі. Тігінші көбінесе зауыттарда жаппай өндіріске қатысады. Кішкентай ательелерде жұмысшылар тігінші деп аталса да, олар іс жүзінде арнайы тігіншілердің міндеттерін орындайды.
Тігіншінің рөлі мен міндеттері
Тігінші – тоқыма бұйымдарын тігумен және жөндеумен айналысатын маман. Ине мен жіптің арқасында киім, сөмкелер, перделер, бас киімдер, төсек-орын тігуге болады.
Негізгі міндеттері
Тігінші мамандығы қызметкер күнделікті мына тапсырмаларды орындайды деп көздейді:
- клиенттермен байланысу (егер ателье болса);
- өлшем алу;
- болашақ бұйым үшін сызба үлгісін жасау;
- мата пішімін жасау;
- тігудің алдында материалды өңдеу;
- тігін техникасын теңшеу;
- тігу;
- қиыстырып келтіру және бұйымды әшекейлеу.
Жұмыс орнының ерекшелігі қосымша міндеттерді де анықтайды. Мысалы, кейбіреулерінде тігінші мен арнайы тігінші киімді қалпына келтіреді немесе оны жөндейді.
Разрядқа байланысты тігіншінің кейбір міндеттері өзгеруі мүмкін. Мысалы:
- I және II разряд – колледжден кейін жаңадан келгендер. Олар жабдықтағы күрделі емес операциялар мен фурнитурамен жұмыс істеуге жауап береді.
- III разряд — бұл негізгі практикалық дағдылары бар маман. Тігінші қарапайым бұйымдарды тігеді, үтіктейді, астарлап тігеді, қайып тігеді.
- IV — жетілдірілген дағдылары бар маман, дұрыс емес пішіндермен, ұсақ бөлшектермен және арнайы маталармен (вискоза, жүн) жұмыс істейді.
- V — бұл заттарды өзі жасай алатын тігінші. Оның міндеттеріне бәрі кіреді: үлгіден бастап дайын өнімдегі ең кішкентай бөлшектерді өңдеуге дейін.
- VI — бұл жоғары санатты маман. Үйлену көйлектерімен, жұқа шифонмен, табиғи жүнмен және басқа да қымбат материалдармен жұмыс істейді.
Сондай ақ тігіншінің міндеттері іс жүзінде пайдалы тәжірибе алған сайын өзгереді.
Қажетті дағдылар мен қасиеттер
Тігінші осындай дағдылар мен қасиеттерге ие болуы керек:
- әртүрлі маталардың ерекшеліктерін ажырату;
- барлық техниканы қолдана білу;
- жан-жақты ойлауды дамыту;
- өлшемді дәл анықтау және мұқият көңіл бөлу;
- табанды болу, монотонды жұмыс жасау;
- жылдам реакцияға ие болу және қалыптан тыс шешімдер қабылдау мүмкіндігі;
- ұқыпты және шыдамды болу;
- көркемдік талғамды дамыту, эстетиканы түсіну;
- сән трендтерін қадағалау.
Сонымен қатар клиенттермен дұрыс қарым — қатынас жасай білу маңызды, кейде оларды ақырын сендіру керек.
Қолданылатын құралдар мен технологиялар
Тігін құралдарының тізімі өте үлкен. Олардың ішіндегі негізгілерін талдайық:
- тігін қайшысы – олар өте берік және өткір, кейбір модельдерде зигзагтар болуы мүмкін;
- тігін машинасы – өлшемдері, жетек түрі, жабдықтары бойынша ерекшеленеді;
- оверлок – қиықты жиектеп торлау және сырып тігу үшін қажет;
- өлшеу құралдары – мұнда метрлер, сызғыштар мен таспалар қажет;
- инелер – машиналар мен қолмен тігу үшін әртүрлі модельдер қолданылады.
Тігіншілер өндірістегі жаңа технологияларды да үйренуі керек. Мысалы, қазір процестерді автоматтандыру және цифрландыру белсенді түрде енгізілуде. Бағдарламалық жасақтаманың көмегімен сызба жасауға көмектесетін CAD жүйелері қолданылады.
Білім және кәсіби дайындық
Егер сіз осы салада жұмыс істеуді шешсеңіз, қай жерде тігіншілікке үйренуге болатынын анықтаған жөн.
Кәсіптік курстар мен колледждер
Тігіншілікке арнайы колледждерде оқуға болады. Оқу мерзімі – сіздің алдыңғы дипломыңызға/аттестатыңызға байланысты бірнеше жыл. Кейде жұмыс берушілердің өздері тәжірибесі жоқ адамдарды жалдап, оларға кәсіби курстар мен практикалық база ұсынады.
Өзін-өзі оқыту және мастер-кластар
Сіз тігінші ретінде оқытылатын мастер-класстарды немесе курстарды таба аласыз. Егер сізде негізгі дағдылар, негізгі принциптерді түсіну және үйде оқуға қажетті жабдық болса, бұл тамаша нұсқа.
Мамандықтың қиындықтары мен мәселелері
Кәсіби тігінші болмас бұрын барлық артықшылықтар мен кемшіліктерді бағалаңыз. Ұшырауыңыз мүмкін қиындықтарға мыналар жатады:
- арқа мен аяққа әсер ететін физикалық еңбек;
- өз дағдыларыңызды үнемі жаңартып отыру қажеттілігі;
- жұмысқа үнемі түзетулер енгізетін техникалық прогресс.
Сондай-ақ, тігінші мамандығының проблемасы ателье немесе жеке тігіншілерге жаппай өндірістермен бәсекелесу қиын болуымен байланысты. Демек, сіз жарнамаға және өз брендіңізді дамытуға ақша салуыңыз керек. Сондай-ақ, тігіншілер көбінесе тауарларды өзіндік құнынан арзан сатуға мәжбүр болған кезде бағаның демпингіне тап болады.
Тігінші мамандығының артықшылықтары
Сонымен қатар тігінші жұмысының да артықшылықтары бар:
- бұл еңбек нарығында тұрақты және сұранысқа ие мамандық — әр түрлі бағытта жұмыс орын табуға болады;
- жұмыспен тұрақты қамтылу және клиенттер санын көбейту арқылы кірісті көбейту мүмкіндігі;
- шығармашылық тұрақты даму және өзін-өзі жүзеге асыру мүмкіндігі;
- мансаптық өсу және өз ісін ашу перспективалары бар.
Қазір нарықта тігіншілер мен арнайы тігіншілердің тапшылығы байқалады. Соның арқасында жалақы өте жоғары. Сонымен қатар, сіз мамандыққа біліммен де, білімсіз де қосыла аласыз.
Мамандықтың перспективасы мен болашағы
Тігіншінің мансабы өте перспективалы. Тәжірибе мен креативтілік неғұрлым көп болса, қызметтер үшін чекті көбейту мүмкіндігі соғұрлым жоғары болады. Сонымен қатар, мамандыққа жаһандану, цифрландыру әсер етеді, осылайша киім жасау оңайырақ бола түсті.
Халықтың да жеке өлшемдермен киім тігіп алуға деген қызығушылығы артып келеді. Өндіріс экологиясына бәс тігуге болады: бір киімді жасау кезінде үлкен зауыттардан айырмашылығы қоршаған ортаға зиян жоқ. Немесе тоқымаға басып шығару сияқты әртүрлі бағытта жұмыс жасауға болады.
Технологияны меңгеріңіз, дағдыларыңызды дамытыңыз және бірегей ұсыныстарды іздеңіз. Сонда сіздің қызметтеріңіз лайықты төлеммен марапатталады.
Соңғы мақалалар
2019 жылғы мәліметке сүйенетін болсақ, Қазақстанда жұмыс көп болғанымен білікті мамандар жетіспейді…
Қыста тоңып қалмау және терлемеу маңызды. Сапалы және жылы киіну - қыстың…
Арнайы техниканы жалға алу - сұранысқа ие қызмет. Оны көптеген компаниялар құрылыс…
Көйлек өзінің ғасырлық тарихында бірнеше өзгерісті бастан өткерді. Егер бүгінде әдемі көйлек…
Өз үйіңіздің жайлылығын өзіңіз жасайсыз. Бұл шаршы метрді үй деп аталатын нәрсеге…