Осы ережені есіңізге сақтап алсаңыз, интернеттегі алааяқтардың құрбаны болмайсыз

Онсыз да бүкіл ережелерді білемін деп ойлайсыз ба?

Онда мына қысқа тестті өтіңіз, сонда ары қарай осы мақаланы оқу керек пе, жоқ па екенін түсінесіз.  

Қазіргі уақытта желідегі көп таралған алааяқтықтың түрі – жасанды қызметтердің көмегімен ақша  шығарып алу: «Жеткізу», «Шарт бойынша төлем», «Шабарман» және басқалары. 

Тәсілдері қарапайым, қаскүнемдер сайттарды қолдан жасайды, кейде тіпті оларды түпнұсқадан ажырата алмайсыз. Бұл мақалада сіздерге бір ғана өте пайдалы ережені үйретеміз. Ол алааяқтарды оп-оңай тануға көмектеседі. 

OLX сервисін алааяқтар толықтай қолдан жасағанының бір мысалы төменде. Жаңа Жеткізу (BETA) қызметін ойлап тапқан. Бір қарағанда 100% сенім ұялатады. Бұл қалыпты жағдай. Көбінесе біз бәрін тез жасап үйренгенбіз, көзге көрініп тұрған ақауларды анықтауға бірнеше секундтың жеткілікті. Бір қарағанда бәрі дұрыс сияқты болған кезде, бірден шешім қабылдаймыз – сенеміз. Байқаңыз! Оның сыртқы рәсімделуіне емес, домендік атауына қараңыз. 

Бір-ақ қарапайым ереже бар – жасанды  домендік атауды ажырата біліңіз.

Домендік атау – компьютеріңіздің немесе смартфоныңыздың браузеріне жазатын сайт мекенжайы. Кейде ол мессенджерлер арқылы хат алмасу барысында сілтеме түрінде де келеді, оны бассаңыз, қандай да бір дереккөзге өтесіз. Жасанды дөмендік атаудың бір мысалы міне: https://kzolx.online/get. Ол ендігі жұмыс істемейді, себебі бұғатталған және алааяқтарға тиесілі. Бір қарағанда сілтемеде olx, kzolx.online дегендер бар. Бірақ ол ақиқат болуға жеткіліксіз. 

Қазіргі сайт olx.kz сайты қалай жазылатынын есіңізге сақтап алыңыз

Ең соңында .kz алдында міндетті түрде olx деген атаудан басқа ештеңе болмауы керек. Мысалы: xxxx.olx.kz. Мекенжай olx.kz деп қана тұрады және бұл өте маңызды. Ал егер керісінше болса ше, olx.xxxx.kz? Бұл онда қате мекенжай болып саналады, себебі ол xxxx.kz дегенге аяқталады. Басты ереже – .kz-тің алдында не жазылып тұрғаны

Төменде жасанды сайттың тағы бір мысалы келтірілген. Бұл алааяқтар. Олар жаңа тәсілдерді тез ойлап табады. Бүгін ол пәтерді тағайындау, «OLX жеткізу», ертең тағы бірдеңе болуы мүмкін, бірақ сіз олардың тұзағына түспеудің жолын білесіз, себебі мысалдан көргеніңіздей, домендік атаудың мекенжайы – olx.3dsecureti.ru. Бұл OLX домені ма? Дұрыс, жоқ, мұнда olx деген атау бар және одан кейін тіпті нүкте де бар olx.3dsecureti.ru, бірақ OLX-тің бұл сервиске ешқандай қатысы жоқ, бұл бір 3dsecureti.ru. Сайт мекенжайын қарауды әдетке айналдырыңыз, бұл әртүрлі келеңсіздіктердің алдын алуға көмектеседі.  

Есіңізде болсын. Егер OLX науқан ұйымдастырса немесе жеткізуді іске қосса, олар туралы ресми дереккөздерден білесіз: OLX әлеуметтік желісінен, push-жолдамадан немесе email-жолдамадан. Бұл жерде де мұқият болуыңыз керек. Әлеуметтік желілердегі OLX қауымдастығын жасандыдан қалай ажыратуға болады? Оп-оңай. www.olx.kz сервисінің астында әлеуметтік желілерге апаратын сілтемелер бар. Email-жолдама @olx.kz дп аяқталатын мекенжайдан келеді, ажырату ұстанымы да тура домендік атауды ажыратқан сияқты, ол да olx.kz деп аяқталуы керек.

Егер жасанды домендік атуға кезігіп қалсаңыз немесе тауып алсаңыз, бізге https://help.olx.kz мекенжайына жіберіңіз, осылайша әлемді аздап болса да қауіпсіз етесіз.