Бейнесұхбат: жұмысқа орналасу кезінде онлайн түрде қалай сәтті сұхбаттасуға болады?

Пандемия әдеттегі өмірге түзетулер енгізген кезде онлайн сұхбаттасу белсенді жүргізіле бастады. Бұл үрдіс  көптеген компанияларда берік орнықты, сондықтан бейнесұхбат енді ешкімді таң қалдырмайды. Онлайн кездесу тек бір қарағанда оңай болып көрінеді. Сізге кеңсеге барудың қажеті жоқ. Алайда, енді  бұл үдеріс  жеке сипатқа ие болды, ал рекрутерлер енді сіздің біліміңізге ғана емес, сонымен қатар сыртқы түр-келбетіңізге, камераға өзін-өзі ұстау қабілетіне және  фонға баға береді.

Онлайн сұхбаттың жаман немесе жақсы екенін нақты айту мүмкін емес. Сіздің жұмысыңыз негізінен кеңседе болуды қамтыса, кездесудің бетпе-бет нұсқасы жақсырақ болады. Осылайша сіз әлеуетті орынды бірден бағалайсыз, орналасқан жердің артықшылықтары мен кемшіліктерін, кеңсені көресіз. Сізде қазірдің өзінде жұмыс істейтін адамдармен танысу мүмкіндігі бар.

Бейнеконференцияның да өз артықшылықтары бар. Сіз жол жүруге уақыт жұмсамайсыз, үйде әдеттегі жағдайда бола аласыз, бұл сіздің толқуыңызды айтарлықтай төмендетеді. Егер жаңа орын сізді өз қалыпты жағдайыңыздан  ауытқытатын болса, үйде сіз сенімді болып, жұмысқа орналасу кезінде онлайн сұхбаттасудан сәтті өтуге  мүмкіндік ала аласыз.

Кездесулерді Skype, Zoom және басқа платформалар арқылы өткізу рекрутер үшін  қиын болуы мүмкін. Ол әрдайым камера арқылы әңгімелесушінің қимылдарын, эмоцияларын дұрыс аша бере алмайды. Онлайн сұхбаттың ең үлкен кемшілігі-нашар интернет, нашар құлаққап немесе үнемі қатып қалатын ноутбук. Егер сіз қашықтан жұмыс істегіңіз келсе, онда техникалық жағдайдың нашарлығы  бірден кедергі болады.

Онлайн сұхбаттан бас тартпаңыз. Сіз оларға жақсылап дайындала аласыз. Осылайша сіз әлеуетті жұмыс берушіге сіздің жауапкершілігіңізді және бос жұмыс орнына деген қызығушылығыңызды көрсетесіз. Zoom-дағы кездесуге жауапкершілікпен қарау сіздің сәтті нәтижеге жету мүмкіндігіңізді арттыра алады.

Кездесуден не күтуге болатыны туралы толығырақ OLX мақаласынан мына сілтеме арқылы оқи аласыз:  Сұхбаттасуға қалай дайындалу қажет?

ПЖ дайындаңыз

Біріншіден, бағдарламалық жасақтаманы орнату керек. Сұхбатқа дайындалып жатқанда, әлеуетті жұмыс беруші әдетте оның қайда өтетінін бірден ескертеді. Сіз бағдарламаны жүктеп алуыңыз немесе сайтқа тіркелуіңіз керек. Мысалы, Zoom-да сұхбаттасу үшін сіз қосымшаны компьютерге жүктеп, сол жерде тіркелуіңіз керек.

Онлайн сұхбат алдындағы негізгі қадамдар:

1. Аккаунтыңыздағы логин мен суретіңіздің іскерлік әңгімелесу барысына сай келетініне көз жеткізіңіз.
2. Қосымшадағы дыбыстың жұмыс жасауын тексеріңіз, камераға және микрофонға қосылуға рұқсат беріңіз.
3. Қосымшаның қалыпты жұмыс жасап жатқанына көз жеткізуіңіз үшін бағдарлама арқылы досыңызға қоңырау шалыңыз – тіпті конференцияға өзіңізді шақырып, смартфон арқылы қосылуға болады.
4. Егер портфолиоңызды экранның кеңейтілмесі арқылы көрсету мүмкін болса, жұмыс үстеліңізді, ашылған қосымша беттерді ретке келтіріңіз.

Егер сізде бағдарлама бар болса, оның жұмысын тексеріңіз. Кейде бағдарламалық жасақтама жаңартуды қажет етеді және ол ұзаққа созылуы мүмкін.

Байланысты баптаңыз және тексеріңіз

Бейне сұхбатқа дайындалудың келесі қадамы-байланыс сапасын тексеру. Бейне беру үшін ең төменгі рұқсат етілген жылдамдық – 2 Мбит/сек. Егер ол төмен болса, онда суреттің сапасы төмендейді, дыбыс артта қалады. Егер байланыс жоғалып кетсе, не істеу керектігін рекрутермен алдын-ала келісуге болады. Мысалы, талқылауды жалғастыру үшін одан нөмірін  сұраңыз.

Байланысты жақсарту үшін браузердегі қажетсіз сілтемелерді жабыңыз, фонда жұмыс істейтін бағдарламаларды өшіріңіз. Себебі олар  сізден қажетті мегабиттерді алады.

Орынды дайындаңыз

Қашықтықтан өткізілетін сұхбатты үйде жүргізген дұрыс. Өйткені үйде жағдай жағымды және қажетсіз шу аз болады. Конференцияға кафеде отырып қосылу жақсы идея емес. Қатты музыкасыз, балалардың, ересектердің және қызметкерлердің күтпеген дауыстарынсыз орынды табу қиын. Сіз бұл атмосферада шуды басу үшін қатты сөйлей алмайсыз. Мұндай жағдайда рекрутер сізді ести алмай қалуы мүмкін.

Онлайн сұхбат үшін қалыпты фонды тауып, тыныштықты қамтамасыз етуіңіз керек. Ең дұрысы, сіздің артыңызда біртүсті қабырға, сурет немесе өсімдіктер болуы керек. Кәдімгі ас үй, залдағы шашылып жатқан нәрселер немесе кереуеттің артқы жағы іскерлік күйді көрсетпейді.

Сіз кәсіби фонды да баптай аласыз. Мысалы, «Скайп» арқылы сұхбат алу үшін сіз қосымшадағы фонды бұлыңғыр ете аласыз, ал егер сіз Zoom-ды қолдансаңыз, онда суретті хромакей арқылы қоюға болады. Алайда, мұнда қиялды максималды түрде қосудың қажеті жоқ: рекрутермен сөйлескен кезде теңіз пейзажын қою жақсы идея емес. Минимализмді таңдаңыз.

Камераны баптаңыз

Онлайн түрде қалыпты сөйлесу үшін камера мен микрофонның жұмыс күйін тексеру керек. Кейде микрофоны бар құлаққапта дыбыс жақсырақ болады, ал кейде ноутбуктың өзі жеткілікті болады. Егер сізде компьютер болса, веб-камера мен гарнитураны алдын-ала тексеру керек.

Жарықты қолайлы етіңіз

Көз алдыңызға ештеңе шағылыспаса және жыпылықтамаса, қашықтағы сұхбат әлдеқайда жағымды болады. Жарықтандырудың бірнеше ережелері:

• жарық көзіне қарап отырыңыз, әйтпесе жағымсыз көлеңке пайда болады, көзіңіздің асты қарайып, теріңіздің кемшіліктері көрінетін болады;
• күннен түсетін жарыққа бейімделген дұрыс, себебі ол табиғи жарықты қамтамасыз етеді;
• егер табиғи жарық жеткіліксіз болса, онда бірнеше шамдарды орнатыңыз.

Камерадағы көрініс сізді бірден жақсы жағыңыздан көрсетеді. Сондықтан зер салыңыз және “тыныш орынды” іздеу мақсатында жарығы нашар орынды таңдамаңыз.

Сырт келбетіңізге мән беріңіз.

Егер сіздің онлайн жұмысыңыз қашықтан жұмыс істеуді көздесе де, сырт келбет туралы ұмытпаңыз. Егер сіз үйде жұмыс жасайтын болсаңыз, әдеттегі casual стиль жарайды. Егер сіз кеңседегі бос орынға сұхбаттассаңыз, онда іскерлік стильде киінгеніңіз жөн. Мемдердің кейіпкері болмай,  толықтай киініңіз: үйдегі ыңғайлы қысқа шалбарды  кеңсе шалбарына ауыстырған дұрыс.

Есіңізде болсын, бейнеде жиналмаған шаш, беттегі қылшықтар және терідегі артық себум анық көрінеді. Осылайша, онлайн сұхбатқа қалай дайындалу керек деген тізімде әйелдер үшін шашты сәндеу, ерлер үшін сақал күтімі пайда болады. Бұл күні SPF кремін қолданбаған дұрыс, себебі ол бетті майландырып көрсетеді.

Барлық қажеттіні дайындаңыз

Түйіндемеңізді, портфолиоңызды жұмыс үстеліне алдын ала шығарыңыз. Рекрутер оларды көрсетуді сұрағанда, сіз оларды іздеуге уақыт жұмсамайсыз. Онлайн форматтың артықшылығы: “Скайп” арқылы сұхбаттасқанда көмекшілеріңізді қолдана аласыз, яғни сіз барлық қажетті заттарды қол астында ұстай аласыз, жазбалар жасай аласыз.

Жұмыс берушіден сұрағыңыз келетін нәрсені алдын ала белгілеңіз. Біз OLХ-тағы мына мақалада негізгі сұрақтарды жинадық: “Сұхбат: жұмыс берушіге сұрақтар қою«. Есіңізде болсын, сұхбатта сіз жұмыс шарттары, мүмкін болатын бонустық жүйе және мансаптық перспективалар туралы сұрай аласыз.

Көмекші құралдардың бір түрі тәжірибе мен дағдыларға қатысты болуы мүмкін. Егер сіз сөздерді ұмытып қалатын болсаңыз, сізге кішкене белгілер көмектеседі. Бірақ іздеу жүйелеріне көмекке жүгінбеңіз, себебі сіздің көзбен іздеп жатқаныңыз байқалып қалады.

Енді рекрутерді кәсібилігіңізге сендіру үшін онлайн сұхбатта өзіңізді қалай ұстау керектігін анықтайық. Бұл мәселеде сіз өзіңіздің біліміңізге ғана емес, мінез-құлқыңызға да назар аударуыңыз керек. Бейнебайланыс сұхбатының шамамен 90% табысы сізге байланысты, қалғаны рекрутердің еншісінде болады.

Сұхбатқа кешікпеңіз

Онлайн сұхбаттан сәтті өтудің бірінші ережесі —  кешікпеу. Классикалық сұхбат әлемінде бар ереже: оның басталуына 15 минут қалғанда келіңіз. Жұмысқа қабылдау кезінде бейнеконференция тағайындалған кезде, белгіленген уақыттан бұрын қоңырау шалудың қажеті жоқ. Осы уақыт ішінде күту бөлмесінде жасырынып жүрудің қажеті жоқ.

Күту уақытын тиімді пайдаланған дұрыс. Ойларыңызды жинап, бір стақан суды қасыңызға жақын қойыңыз, алдымен өзіңіз туралы айтқыңыз келген нәрсені қайталаңыз. Өзіңізді тыныштандыру үшін бірнеше тыныс алу жаттығуларын жасай аласыз.

Көзбен түйісу

Онлайн сұхбатты сәтті өтудің бірден бір ережесі: сұхбаттасушыға назар аударуды ұмытпаңыз. Сөйлеген кезде негізінен камераның өзіне немесе сөйлеушінің бейнесіне қараңыз. Бірақ сіз сөйлескен кезде өзіңізге қарамаңыз. Осылайша сіз байланысқан адаммен байланысыңызды жоғалтасыз.

Сіз сұхбат алдында алдын-ала жаттыға аласыз. Бұл форматты достарыңызбен, туыстарыңызбен сынап көріңіз. Сіз өзіңізді сұхбаттасушының көзіне түсуге, көзге түспеуге үйретуіңіз керек. Іскерлік кездесуде болған кезде көз контактісін 5-10 секунд еткен дұрыс. Егер ол ұзаққа созылса, ол тіпті ноутбуктің камерасы арқылы жағымсыздықты  тудыруы мүмкін.

Өз іс-әрекетіңізге мән беріңіз

Сонымен, сіз рекрутермен немесе компанияның басқа өкілімен қоңырау шалған кезде, сізге тек сұхбаттасу және өзіңізді бақылау ғана қалады. Жайланып отырыңыз және өзіңізді еркін ұстаңыз.

Сіз “Скайп” арқылы сұхбат берген кезде сұрақтар қойыңыз, себебі мұндай кездесу жеке болатыннан өзгеше емес. Сіздің тарапыңыздан қызығушылық плюс болуы мүмкін. Алайда, сіз және өзіңіз алдын-ала компания туралы негізгі ақпаратты табуыңыз керек және рекрутермен кездесуде қандай бизнес екенін сұрамауыңыз керек.

Қимылдарыңызды басқарыңыз. Камерада сенімді көріну керек. Бұған сіздің көзқарасыңыз, позаның өзі және қимылдар жауап береді. Олар сөздеріңізбен сәйкес келуі керек. Сұхбат алдында жаттығу ретінде камера алдында өзіңізбен сөйлесіп көріңіз, Инстаграм үшін ауызша айтылған әңгіме  жазыңыз немесе таныстарыңызға бейне платформа арқылы қоңырау шалыңыз.

Қосымша кеңестер:

1. Сіздің ізгі ниетіңізді жай ғана күлімсіреу арқылы білліріңіз — бейнеконференцияда эмоцияларды жеткізу өмірге қарағанда қиынырақ, бірақ олар міндетті түрде керек болады
2. Артикуляцияға назар аударыңыз —  әдеттегіге қарағанда дауысыңызды сәл қаттырақ шығарып, баяу сөйлеуіңізге болады.
3. Камера көзіңізбен бір бойда болуын қадағалаңыз — осылайша сізге камераға қарау қолайлырақ болады және сіздің бейнеңіз өзгермейді.

Онлайн сұхбаттың тек бастапқы минуттарында ғана назарды шоғырландырумен қиындықтар туындауы мүмкін. Әңгімелесуге араласып, өзіңіз де әңгімені өрбітіңіз.

Кездесулердің мұндай форматы сізге географиялық шектеулерді алып тастайды, бос жұмыс орындарының үлкен таңдауын ұсынады және ұйымдастырушылық жағынан қиын емес. Бұл шешім қабылдау жылдамдығына әсер етпейтініне және біраз уақыт жұмыс іздеуге тура келетініне дайын болу керек.